Папяровыя выцінанкі ў інтэр’еры сялянскага жылля ў БССР

Abstract

У артыкуле абагульнены матэрыялы з архіваў, музеяў, публікацый і экспедыцый аб папяровых выразках – выцінанках, якія ўжываліся для аздаблення вясковых хат у БССР, і даецца апісанне артэфактаў са збора аўтара. У 1920–80-я гг. ажурныя выразкі з таннай паперы і газет – сурвэткі, ручнікі на абразы, фіранкі – былі распаўсюджаным відам аздобы сялянскага інтэр’еру. У сваёй сацыяльна-культурнай функцыі яны могуць быць ахарак-тарызаваныя як сімулякры – замяшчальнікі маладаступных калгаснікам фабрычных тэкстыльных вырабаў. Разам з тым у мастацкім плане выцінанка ў гэты перыяд развіваецца як від народнага дэкаратыўнага мастацтва, што стварыла падставы для ўздыму сучаснага мастацтва выразання ў Беларусі.