Abstract:
У гуманітарыстыцы склалася ўплывовая псіхааналітычная традыцыя даследавання сімвала. Зыходзячы з разумення несвядомага ў З. Фрэйда (паводзіны чалавека дэтэрмінуюцца інстынктыўнай прыродай несвядомага), К. Г. Юнга (надаваў перавагу сацыякультурнай і сімвалічнай прыродзе несвядомага), Ж. Лакана (дэбіялагізаваў класічны псіхааналіз і змясціў акцэнт у вобласць мовы) і інш., раскрываецца прырода і сэнс дадзенага паняцця. У межах фрэйдаўскага псіхааналізу (Ж. Лакан, Э. Фром) сімвал разумеецца як выражэнне цягаў, выціснутых у індывідуальнае несвядомае. Аналітычная псіхалогія зыходзіць з таго, што архетыпны вобраз/сімвал указвае не толькі на несвядомае і сэксуальнасць, але і сферу нумінознага, трансцэдэнтальнага. Юнгіянцы і фрэйдысты сыходзяцца на тым, што здольнасць да сімвалізацыі не залежыць ад расавых, этнічных, сацыякультурных адрозненняў. Агульнасць сімволікі выцякае з фундаментальных асаблівасцей чалавечай псіхікі.
