Abstract:
Даследуецца феномен парадоксу, яго месца ў пазнанні і культуры, выяўляецца яго складаная міждысцыплінарная прырода. Аналізуюцца пазіцыі розных аўтараў адносна ролі парадоксу ў філасофіі, навуцы і мастацтве. Абгрунтоўваецца сцверджанне аб тым, што цяжкасці вызначэння паняцця «парадокс» звязаны з яго фундаментальнай пазнавальнай прыродай, якая па-рознаму рэалізуецца ў шматлікіх сферах свядомай чалавечай дзейнасці. Разгортваецца думка аб парадоксе як феномене культуры ў цэлым і свядомасці ў прыватнасці, а таксама парадаксальнасці як уласцівасці чалавечага мыслення. Вызначаецца, што наяўнасць парадоксу ў навуковай тэорыі выступае сведчаннем памылковасці зробленых раней вывадаў і новым эўрыстычным штуршком да пошуку ісціны.